شباهت عجیب میان اسباب بازی دوران کودکی دختران ایرانی و چهره امروزیشان انکارناپذیر است و نشان میدهد ما در تولید عروسک بومی و ملی کشورمان موفق نبودهایم. تأکید مقام معظم رهبری بر تولید ملی و برگزیدن شعار « تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» فرصتی است تا خلأهای موجود در تولید ملی را مورد بازبینی قرار دهیم.
یکی از مهمترین نقاط ضعف کشورمان در تولید ملی، از دست دادن ظرفیت عظیم و بسیار مهم تولیدات اسباب بازیهای بومی برای کودکان ایرانی است به گونهای که هجوم واردات و قاچاق اسباببازیهای غربی با ارائه الگو در قالب اسباب بازی و در دست گرفتن دنیای کودکان ما، فرهنگ و ارزشهای فرنگی را در وجود آنان نهادینه میکند.
از عروسکهای دیروز تا عروسکهای امروز
اسباب بازی یکی از مهمترین ابزاری است که میتواند در پرورش خلاقیت و رشد و شکلگیری شخصیت کودکان تأثیر داشته باشد و در این میان عروسکها در دنیای دختر بچهها نقش ویژهای دارند.
شاید نتوان برای اسباب بازیها تاریخچهای قائل شد اما حتی مادربزرگهای ما هنوز طعم شیرین تجربه بازی با عروسکهای پارچهای دستساز خودشان را مزه مزه میکنند. این روزها اما عروسکها دیگر آنقدر ساده و پرورش دهنده خلاقیت کودکان نیستند. عروسکهای فرنگی همدم و همراه دخترکان ایرانی شدهاند ز گهواره تا...
عروسک امروز، الگوی فردا
عروسک در شکلدهی شخصیت کودک نقش بسیار مهمی دارد به طوری که دختربچهها در بازیهای کودکانهشان، خود را به جای عروسک میگذارند و از ظاهر یا لباس عروسک الگو میگیرند. عروسک میتواند قدرت تفکر و نقش پذیری کودک در آینده را تعیین نماید. بازی بچهها با عروسکهایی با پوشش و فرهنگ بیگانه میتواند مانند یک عامل تقویت کننده عمل نماید و سبب شود کودک در بزرگسالی فرهنگ بیگانه را به نمایش بگذارد.
صف آرایی عروسکهای فرنگی پشت ویترینها
با این وجود تعداد اسباب بازیهای استاندارد تولید داخل بسیار ناچیز است و به عبارت بهتر تولیدات ملی در حوزه کودک و نوجوان توان رقابت با سیل تولیدات هدفمند خارجی را ندارد.
حتی در اواخر سال گذشته پلیس امنیت اخلاقی برخورد با فروشندگان باربی را در دستور کار خود قرار داد و اگرچه این مسئله بازتاب جهانی گستردهای در پی داشت اما به فاصله چند روز رئیس پلیس نظارت بر اماکن عمومی کشور در اظهارنظری متفاوت، برخورد با عروسک باربی یا هر عروسک دیگری را برای پلیس دارای موضوعیت ندانست. هم اکنون نیز اگر سری به اسباب بازی فروشیها بزنید در مییابید عروسکهای باربی و سایر اسباب بازیهایی که با فرهنگ و ارزشهای ایرانی در تضاد کامل هستند، پشت ویترین صف کشیدهاند.
عروسک ملی تنهاست
شاید همه ما دارا و سارا را به عنوان عروسکهای ملی کشورمان بشناسیم اما این عروسک ملی هم در برابر ارتش باربیها موفق نبود. از سوی دیگر عروسکهای ملی ایران را کشور چین تولید میکند! اما چرا دارا و سارا که این روزها ۱۵سالگی خود را هم پشت سر میگذارد، نتوانست در دل کودکان ایرانی و حتی بزرگترهایشان جا باز کند؟
دلیل موفق نبودن عروسکهای ملی دارا و سارا، فقدان جذابیت بصری است در کنارآن که هیچ گونه تبلیغات و جریان رسانهای این عروسکها را همراهی نمیکند. این در حالی است که عروسکهایی مانند باربی یا مرد عنکبوتی با بازی رایانهای، فیلم و انیمیشنهای جذاب به کودکان و خانوادههایشان معرفی میشوند. سهم قابلتوجهی از این مسئولیت، متوجه پدر و مادرهاست چرا که عروسک و به طور کلی اسباب بازی میتواند جنبه تربیتی داشته و بر روح و روان کودک تأثیر بگذارد. بنابراین میتوان بخشی از چهرههای امروزی دختران؛ موهای بور، چشمهای آبی و کفشهای پاشنه بلند را در الگوهای دیروزی آنها یعنی همین عروسکهای باربی ریشهیابی کرد.
مدیریت دنیای کودکان را در دست بگیرید
شاید هنوز متولیان فرهنگی جامعه به اهمیت اسباببازی و عروسک در دنیای کودکان و نقش تربیتی آنها پی نبردهاند، اما «تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی» فرصتی است تا گامی جدی برای در دست گرفتن مدیریت دنیای کودکانمان برداریم.
منبع:javanonline.ir