طرح درس اشور جغرافی

                                                          

 

                              

                                    بسم الله الرحمن الرحیم

طرح درس :جغرافی،           کدام کشورها باکشور ایران همسایه اند ؟

                                                                                    نام آموزگار :عادله کریمی

گام اول :تحلیل ویژگی های فراگیران

درکلاس من 21 نفر دانش آموز حضور دارند که درکلاس پنجم دبستان مشغول  به تحصیل هستند موضوع درس کدام کشورها باکشور ایران همسایه اند ؟

از کتاب جغرافی است .. دانش آموزان کلاس 10 تا 11 ساله هستند و در مرحلهٔ عملیات  عینی یا محسوس از دیدگاه پیا ژه هستند 1 و کودک در این مرحله قادربه انجام کارهای زیر است.

  1. توانایی درک مفهوم بقا
  2. توانایی طبقه بندی کردن و ردیف کردن
  3. توانایی درک مفهوم عدد و کار کردن با آن
  4. توانایی استدلال منطقی بر حسب اشیا و امور محسوس

دیدگاه اریکسون در مورد رشد( روانی- اجتماعی)

کارآیی در مقابل حقارت ( شش تا یازده سالگی)

هر گاه کودک در انجام کارها و وظایف محوله احساس موفقیت داشته باشد، رشد روانی سالم خواهد یافت ولی اگر احساس پیشرفت نکند و خود را بی لیاقت و ناتوان ببیند به حالت کم ارزشی و حقارت دجار خواهد شد.

که این ویژگی ها به فهم مطالب درس کمک خواهد کرد . نحوه ی نشستن دانش آموزان در کلاس در گروههای  3نفری است که بتوانند در مرحله ٔ پایانی تدریس فعالیت های گروهی  به راحتی مشورت و هم فکری کنند .

همه ٔ دانش آموزان کلاس از لحاظ توانایی های جسمانی و فیزیکی و ذهنی لازم برخوردارند و از لحاظ فرهنگی نیز در سطح یکسانی قرار دارند .

گام دوم تعیین هدف های اموزشی

اهداف کلی :

- دانش آموزان با کشورهای همسایه ایران اشنا می شوند .

- توانایی مهارت نقشه خوانی دردانش آموزان افزایش می یابد.

- افزایش علاقه دانش آموزان به درس جغرافی

اهداف عینی :

با تشکر بسیار از استاد محترم سر کار خانم میرزایی

 بسم الله الرحمن الرحیم

طرح درس :جغرافی،           کدام کشورها باکشور ایران همسایه اند ؟

                                                                                    نام آموزگار :عادله کریمی

گام اول :تحلیل ویژگی های فراگیران

درکلاس من 21 نفر دانش آموز حضور دارند که درکلاس پنجم دبستان مشغول  به تحصیل هستند موضوع درس کدام کشورها باکشور ایران همسایه اند ؟

از کتاب جغرافی است .. دانش آموزان کلاس 10 تا 11 ساله هستند و در مرحلهٔ عملیات  عینی یا محسوس از دیدگاه پیا ژه هستند 1 و کودک در این مرحله قادربه انجام کارهای زیر است.

  1. توانایی درک مفهوم بقا
  2. توانایی طبقه بندی کردن و ردیف کردن
  3. توانایی درک مفهوم عدد و کار کردن با آن
  4. توانایی استدلال منطقی بر حسب اشیا و امور محسوس

دیدگاه اریکسون در مورد رشد( روانی- اجتماعی)

کارآیی در مقابل حقارت ( شش تا یازده سالگی)

هر گاه کودک در انجام کارها و وظایف محوله احساس موفقیت داشته باشد، رشد روانی سالم خواهد یافت ولی اگر احساس پیشرفت نکند و خود را بی لیاقت و ناتوان ببیند به حالت کم ارزشی و حقارت دجار خواهد شد.

که این ویژگی ها به فهم مطالب درس کمک خواهد کرد . نحوه ی نشستن دانش آموزان در کلاس در گروههای  3نفری است که بتوانند در مرحله ٔ پایانی تدریس فعالیت های گروهی  به راحتی مشورت و هم فکری کنند .

همه ٔ دانش آموزان کلاس از لحاظ توانایی های جسمانی و فیزیکی و ذهنی لازم برخوردارند و از لحاظ فرهنگی نیز در سطح یکسانی قرار دارند .

گام دوم تعیین هدف های اموزشی

اهداف کلی :

- دانش آموزان با کشورهای همسایه ایران اشنا می شوند .

- توانایی مهارت نقشه خوانی دردانش آموزان افزایش می یابد.

- افزایش علاقه دانش آموزان به درس جغرافی

اهداف عینی :

دانش اموز  کشورهای همسایه ایران را نام ببرد .

دانش اموز  چها ر جهت اصلی را نام ببرد

دانش اموز  چها ر جهت اصلی را روی نقشه نشان  دهد 

دانش اموز کشوری که بیشترین و کمترین مرز مشترک با ایران را دارد نام ببرد

دانش اموز کشوری که بیشترین و کمترین مرز مشترک با ایران را داردروی نقشه نشان دهد

دانش اموز همسایگان  شرقی ایران را نام ببرد

دانش اموز همسایگان شرقی  ایران را  روی نقشه نشان دهد

دانش اموز همسایگان  غربی ایران را نام ببرد

دانش اموزهمسایگان غربی  ایران را  روی نقشه نشان دهد

دانش اموز همسایگان  شمالی  ایران را نام ببرد

دانش اموزهمسایگان شمالی  ایران را  روی نقشه نشان دهد

دانش اموز همسایگان  جنوبی ایران را نام ببرد

دانش اموزهمسایگان جنوبی ایران را  روی نقشه نشان دهد

دانش اموز نسبت به اشنایی با اداب و رسوم کشور های همسایه علاقه تشان دهد

دانش اموز جور چین کشور های همسایه ایران را کامل کند

دانش اموز هنگام کار گروهی مشورت کند

دانش اموز هنگام کار گرو هی نوبت را رعایت کند

دانش اموز با علاقه فعالیت های خواسته شده را تا پایان درس انجام دهد

دانش اموز وسعت کشورهای همسایه ایران را باهم مقایسه ند

دانش اموز در موقع پاسخ به سوالات راه حل مناسب را انتخاب کند

دانش اموز نشریه  یکی از کشور همسایه را درست کند 

گام سوم : انتخاب رسانه ها ،مواد و روش ها

برای آموزش این درس از ــ سبدــ کارت رنگی برای بچه ها (21)ـــ کارت مشخص کننده ی رنگ و نماد گروه است.ـــ نیمکت ها ـــ کیفی که وسایل مورد نیاز گروه دران قرار دارد و به نیمکت متصل است. کامپیوتر

ویدیو پروژکتورـــ  سی دی  ــ پاور یوینت ــ پرده نمایش ــ  گچ ــ تخته سیاه ــ ماژیک  مداد رنگ ـــ پونز ــ  کارت نکته ها ــ طرح جمع بندی ــ چسب مایع ــ چسب نواری ــ مداد ــ  جور چین نقشه کشورهای همسایه ایران ــ  جهت تثبیت یادگیری استفاده خواهم کرد .

از روش سخنرانی ونمایشی وقصه گویی و پرسش و پاسخ به صورت گروهی استفاده خواهم کرد .

درجریان تدریس از نظرات دانش آموزان استفاده خواهم کرد .

روش داستانگویی برای ایجاد انگیره

گام چهارم : به کار گیری وسایل

قبل از شروع کلاس درس شرایط را کاملاً بررسی خواهم کرد تا از صحت دستگاه دیتا شو        اطمینان حاصل کنم پس از انجام فعالیت های مقدماتی « حضور و غیاب و احوالپرسی با دانش آموزان » برای گروه بندی به صورت تصادفی با استفاده از کارت های رنگی که به تعداد افراد کلاس یعنی 21نفر است آماده می شوم.کارتها را  درهفت رنگ و از هر رنگ 3کارت اماده کرده ام. که کارتهای هرگروه از 1تا 3شماره گذاری شده است .

با کنار هم قراردادن 3کارت هم رنگ نقشه ی یکی از کشورهای همسایه ایران که درس امروز است تشکیل می شود .

7رنگ کارت برای 7کشور همسایه است یعنی 7گروه 3نفره داریم .

بعد از دانش اموزان می خواهم که به ترتیب هر کدام سر میز بیایند و هر کدام یک کارت از سبد مخصوص بردارد و طبق رنگ کارتش در جای مشخص شده برای ان گروه بنشیند مثلا کسی که کارت زرد برداشته درمحلی که برای گروه نارنجی(قبلا کارتی به شکل نقشه ی کشور همسایه مورد نظر با همان رنگ کارتهای در دست بچه ها تهیه شده و به نیمکت ها چسبانده شده است ) مشخص شده بنشیند. اعضای هرگروه با هم مشورت کنند و سر گروه خود رامشخص کنند .

در جریان تدریس با طرح سوالاتی مربوط به متن درس دانش آموزان را در جریان تدریس فعال خواهم کرد .برای سنجش آغازین دانش اموزان از کتاب جغرافی کلاس چهارم و سوم جهت های جغرافیایی (که پیش نیاز درس کشورهای همسایه ایران است )رایاد گرفته اند .

پس ما در این درس از اموخته های او در این مورد سنجش آغازین به عمل می اوریم.

توجه دانش اموزان را به تصویری که روی پرده نمایش داده می شود جلب می کنم .

سپس توضیح می دهم بچه های گلم به تصویر روی پرده نگاه کنید و به سوالاتی که از تون می پرسه فکر کنید .چند ثانیه موسیقی ارامی پخش می شود در این مدت شما وقت دارید با هم مشورت کنید وقتی موسیقی قطع شد .

کسی که شماره و نام گروهش روی پرده آمد باید بلند شود و جواب ان سوال رابگوید .

اگر درست بود همه با هم می گویند درسته آی ...

و اگر غلط بود می گویند غلطه آی ...

و ان موقع بقیه جواب صحیح رابگویند.سوالات در مورذ جهات جغرافیایی است.

ایجاد انگیزه: تصویر اصفهان و همسایگانش را روی پرده نمایش می دهم

سوال می کنم به نظر شما این تصویر بیان کننده ی چه موضوعی است ؟

باز خوردمی دهم :

افرین افرین نو گلای باغ ایران زمین__ گفتم ایران زمین ـــــ همان طور که می دانید ایران ؟

بله درسته کشور ایران وطن ماست راستی امروز صبح که درحال امدن به مدرسه بودم با زهرا هم مسیرشدم زهرا به من گفت خانم می دانید که من اهل افغانستان هستم ولی تا به حال به وطنم نرفتم – شما میدانید وطن من کجای دنیا است ؟اگر یک روز بخواهم به وطنم بروم به کدام طرف بروم ؟من به او گفتم افغانستان یکی از کشورهای همسایه ی ایران است که اکنون تو در ان زندگی می کنی اگر شما هم دوست دارید در این مورد اطلاعات بیشتری بدست بیاورید سرکلاس جغرافی امروز حواستان را جمع کنید . بچه ها به نظر شما درس امروز ما با توجه به قصه ای که براتون گفتم چیه ؟

سپس به ارائه درس خواهم پرداخت از نفرات شماره 1هرگروه می خواهم  کیفی که روی میزشان چسبیده را بردارند

داخل کیف – یک تصویرکوچک – چسب نواری – چسب مایع ــ سوزن ته گرد (پونز)

ماژیک است .

همه به کارتهایی که دارید نگاه کنید – اعضای هر گروه کارتهای خود رامانند قطعات جورچین کنارهم قرار دهید انها را با چسب نواری و با کمک یکدیگر به هم بجسبانید بعد باهم مشورت کنید و ببینید تصویر تشکیل شده شبیه چیست ؟

معلم می گوید حالا که شما اینقدر با هوش هستید و جواب همه ی سوالات مرا داده اید باهم مشورت کنید و بگویید به نظر شما این شکل ها چه هستند ؟

بعد با خط خوش موضوع درس(همسایگان ایران) را روی تابلو می نویسد .

بعد یک یونولیت که دروسط ان نقشه ی ایران کشیده شده است مانند رنگ ایران درنقشه ی کتاب ص 2-مرز کشورهای همسایه دران رسم شده است اما هیچ اسمی از نام کشور نیامده است .نمایش می دهد.

قبل از نمایش این تصویر از دانش اموزان می خواهد به دقت به تصویر نگاه کنند سپس در گرو هها مشورت کنند

ببینید شکلی که انها با کارتهای گروه بندی خود درست کرده اند جایش در جور چین بزرگ تابلو کجاست ؟

سپس نفرات ش 2 هر گروه به ترتیبی که از شما می خواهم می ایند و با 4تا از پونزها یی که در کیف گروه است جور چین خود را در محل مناسب بچسبانند .

دست  می زنم 1-2-3          کتابا باز شه    2 بار

خب حالا صفحه 27کتاب جغرافی و درس 16 را باز کنید .

نام درس را همه با هم بخوانید

به نقشه کتاب نگاه کنید . دانش اموزان می گویند

خانم شبیه جور چین ماست

من می گویم افرین –درواقع جورچین ما همین نقشه ی کتاب است

حالا روی کتاب نگاه کنید با هم مشورت کنید و نام قطعه ای که نصب کردهاید را پیدا کنید

انوقت نفرات شماره 3گروهها با ماژیکی که در کیف گروه بود بیایند و نام کشور مورد نظر را روی قطعه خود گروه بنویسندو سرگروه ها روی کارت نماد گروه نام کشور مورد نظر را بنویسند 

موزیک پخش می شود .وقتی نام همه ی کشورها نوشته شد معلم موزیک را قطع می کند .

افرین دخترای گلم

حالا یک بار دیگر به کتاب خود نگاه کنید ببینید ایا همه ی گروهها نام کشور هارا صحیح نوشته اند؟

خب :به نقشه نگاه کنید و جواب دهید .

به نظر شما ایا همه ی کشورهای همسایه ما به زبان ما صحبت می کنند ؟

هر کدام از کشورهای همسایه ما زبان مخصوص به خود دارند که با زبان ما که زبان فارسی است فرق می کند .

ایا دین و اداب و رسوم انها مانند ما هست ؟

احسنت به این همه دقت و هوش شما – بله اداب و رسوم کشورهای مختلف با هم ....

حالا 1-2-3 کتابا باز شه صفحه 27 زود ی پیدا شه

معلم از یکی از دانش اموزان که صدای رسایی دارد می خواهد که از روی درس با صدای بلند بخواند و بقیه گوش دهند .

معلم از او تشکر می کند و می گوید ممنونم بسیار خوب خواندی .

معلم :1-2-3 کتابا  بسته شه  

گام پنجم :مشارکت یا دگیرندگان

جمع بندی

 روبه بچه ها می کنم و می گویم

حالا می خواهیم با هم بازی کنیم –دوست دارید ؟

به شمافرصت می دهم با هم مشورت کنید و هرگروه 2جمله بنویسید یکی درباره ی کشوری که عضو گروهش بودید و دیگری احساس خود درباره ی ان درس امروز –این جمله ها را سه گروه روی برگه ای که نامش کارت نکته است و درکیف گروه بود بنویسید وقتی فرصت تمام شد من این توپ را به هر کس که دادم باید جمله ها را بخواند برای سقر بعد هرکس که صاحب توپ ،توپ را برای او انداخت باید پاسخ گوباشد قانون بازی 1-توپ رانباید برای هم گروهی خود یا گروهی که 1بار پاسخ داده بیندازید 2-اگر نکته ای را گروهی قبل گفت گروه بعد نباید ان را بگوید 3-سه گروه جمله ها رامی نویسد –کسی که توپ رامی گیرد جمله ها را میخواند و فرد دیگری گروه کارت نکته را که جمله ها روی ان نوشته شده در جای مخصوص نکاتی که امروز یاد گرفتیم  معلم یک طرح برای جمع بندی اماده می کند و روی تابلو ماهوتی نصب کرده است

هرکسی دوست داره باما بازی کنه یک به نامه خدای بلند بگوید

موزیک اغاز می شود

بعد از چند ثانیه موزیک قطع می شود

توپ رابه یکی ازدانش اموزان پاس می دهم –عضو دیگرگروه سریع کارت نکته را روی طرح جمع بندی نکاتی که امروز یاد گرفتم نصب می کند

:افرین افرین ای دختر نازنین

حالا کسی که دوست داری جمله هایش رابخواند انتخاب کن و توپ را برای او بینداز

بدین ترتیب تا وقتی که همه ی گروهها جملات خود را بخوانند توپ پاس کاری می شود

به همه ی گروهها باز خورد کلامی میدهم

وقتی همه ی گروهها نظرشان را گفتند می گویم افرین همه ی گروهها عالی کارکردند پس همه برنده اند

حالا نماینده ی کلاس بیاید و این شکلات ها که جایزه ی شما برای این که با علاقه در کلاس حاضر شدید و درهمه ی مراحل درس به من کمک کردید است بین شما توزیع کند

فرصت سوال

دراین فاصله اگر کسی نکنه ای را نفهمیده و یا سوالی درمورد درس امروز دارد به ان فکر کند و بعد از این که همه شکلات برداشتند ان را مطرح کند

بعد همه روی سوال دوستان فکر کنید و ببینید جه کسی می تواند اشکال او را رفع کند و برایک توضیح دهد .(در همین حین نماینده ی کلاس شکلاتها را توزیع می کند

بعد دانش اموزی که مشکل داشت می پرسد ایا اشکالش برطرف شده است

اگررفع نشده بود بیشتر توضیح می دهد

اگر دانش اموز دیگری نیز اشکال دارد به همین ترتیت برای او رفع اشکال می کند

در طول آموزش سعی می کنم از توانمندی های دانش آموزانم استفاده کنم. حین اجرای بحث گروهی و نظر خواهی از دانش آموزان، مشارکت بیشتر و بهتر آن ها می تواند تدریس را غنی تر سازد. سعی خواهم کرد تا جایی که امکان دارد، از تجربیات آن ها استفاده کنم تا احساس مشارکت بیشتری داشته باشند

. البته من بر آن ها نظارت خواهم کرد. در این صورت، هر یک از گروه ها نظرات جمع بندی شده ی خود را برای دیگران بازگو می کنند. تصمیم دارم ضمن بحث گروهی، دانش آموزانی را که به دلایل چون کم رویی، مشارکت کمتری دارند، بیشتر در بحث ها شرکت دهم.

ابتدا از دانش آموزان داو طلب و سپس از وجود دانش آموزان دیگر و کمرو  و گوشه گیر نیز استفاده خواهم کرد در مرحله ی ارزشیابی از میزان یادگیری دانش آموزان نیز با ارائه برگه ی آزمون از آنان می خواهم که به صورت گروهی به پاسخگویی اقدام کنند .

گام ششم ارزشیابی و تجدید نظر

 خب حالا می خواهیم ببینیم کتاب از ما چه سوالاتی پرسیده است ابتدا همگی به صورت فردی روی سوالهای فعالیت در کلاس ص 28 فکر کنید و جواب انها رابرای خودتان بگویید –سپس درگروه با هم مشورت کنید تا ببینید ایا درست متوجه شده اید و سوالات رابه درستی پاسخ داده اید یا نه

معلم 1-2-3 کتابا باز شه  ص 28 زودی پیدا شه

معلم فرصت می دهد تا انفرادی فکر کنند

موزیک پخش می شود که به معنای شروع مشورت گروهی است

قطع موزیک

با کلیک ماوس سوال اول را روی پرده نمایش می دهم

نام گروه و شماره ی عضو پاسخ گو روی پرده می اید

سوال 2و 3هم به همین منوال پاسخ داده می شود 

معلم افرین صد بارک الله             نوگلای ایران زمین

در همگام ارزشیابی به همه ی مراحل تدریس توجه خواهم کرد از جمله روش های تدریس –رسانه های آموزشی – هدفهای آموزشی  - میزان مشارکت دانش آموزان را ارزشیابی خواهم کرد .

هم چنین برای ارزشیابی از مؤثر بودن آموزش و تدریس  موارد زیر را بررسی خواهم کرد .

1-      آیا دانش آموزان نسبت به موضوع جدید  علاقه و رغبت نشان دادند.؟

2-      آیا روش های نمایشی وقصه گویی و بحث توانست در فهم مطالب به شاگردانم کمک کند؟

3-       آیا روش های به کارگرفته شده برای کلاس مناسب بوده است ؟

4-      میزان استقتال دانش آموزان از روشهای به کار گرفته شده چگونه بود ؟ 

5-       آیا درگروه بندی دانش آموزان به خوبی به ویژگیهای فردی رانش آموزان توجه کرده بودم ؟

6-      ایا روش ها و مواد و رسانه های به کار گرفته شده جذاب و گیرا بود ؟

7-      چه کارهایی برای موفقیت بیشتر در این روش ها باید انجام دهم ؟

8-      آیا تحلیل درستی از ویژگی های دانش آموزان داشتم؟

9-      آیا هدف های درس را متناسب با ویژگی های دانش آموزان تعیین کردم؟

10-    چه قدر به هدف های مورد نظر دست یافته ام؟

11-   اگر از روش تدریس دیگری استفاده می کردم، اثر بخش تر نبود؟

12-   آیا رسانه هایی که به کار گرفتم (گچ،تابلو، کتاب و نمایش) مثمر ثمر بود؟

13-   آیا دانش آموزان توانستند به خوبی در تدریس کلاسی مشارکت کنند؟

14-   آیا توانستم همه ی شاگردان را درگیر بحث کنم؟

سؤالات مذکور به همراه بررسی های دیگری که می تواند عناصر متعدد آموزشی را بررسی کند، می تواند اطلاعات مفیدی را در اختیارم قرار دهد تا تدریس خود را غنی سازم.

تعین تکلیف

بعد از همه تشکر می کند و می گوید برای جلسه اینده می خواهیم هرگروه یک نشریه دیواری درمورد درس امروز درست کند با کلیک ماوس تکالیف روی پرده نمایان می شود معلم به دانش اموزی که صدای رسایی دارد می گوید از روی ان بخوان

یک نفر از اضای گروه نقشه ی کشوری که عضو گروهش بوده می کشد و ان را رنگ امیزی  می کند (تکلیف فردی ) همه ی اعضا درمورد کشور مورد نظراطلاعاتی جمع اوری می کنند (هر یک از اعضا درمورد یکی از ویژگی های ان کشور اطلاعاتی جمع اوری می کنند )تکلیف  فردی

عضو دیگر نوشتن مطالب را بر عهده بگیرد (تکلیف فردی )

درست کردن نشریه (تکلیف گروهی )

دراخر دعای  اخر درس را همه با هم می خوانند (دستها به حالت دعا بالامی رود )خدایا  چنان کن سرانجام کار تو خشنود باشی و ما رستگار

نکته :من درطی تمام مراحل به دقت فعالیت دانش اموزان   را زیر نظر دارم و برگه ی ثبت مشاهدات مربوط به هر دانش اموز را تکمیل می کنم.